Poroże, kość
W przedłużeniu ulicy Korsarzy – pomiędzy ulicami Farną i Mariacką – do dziś zachowały się tzw. domki profesorskie, których nazwa wiąże się z kościołem Mariackim i prowadzoną przy nim szkołą. Zespół tych budynków powstał w okresie 1738-43, po utworzeniu Placu Parad – pl. Żołnierza w miejscu średniowiecznej fosy. Fotografia z lat 30-tych przybliża nam ich dawny wygląd. (MNS/A.Foto/15573) -
Obecna ulica Wyszyńskiego w dokumentach łacińskich nazywana była „lata platea”. Kończyła się dawniej przed ul. Mściwoja, łącząc się z ul. Sołtysią, biegnącą w kierunku Odry. Zwarty ciąg zabudowy przesłaniał wyeksponowaną dziś bryłę kościoła św. Jakuba, wiodąc do zamykającej perspektywę ulicy Bramy Portowej. Tę fotografię wykonano w 1936 roku. (MNS/A.Foto/14515) -
Równolegle do ul. Wyszyńskiego prowadzi zapomniana dziś ul. Podgórna. Dawniej na całej długości od al. Niepodległości do kościoła św. Jana obudowana była kamieniczkami, których część widoczna jest na fotografii sprzed I wojny światowej. (MNS/A.Foto/15664) -
Spokojna dzisiaj ulica Mariacka tętniła niegdyś życiem. Komunikacja tramwajowa i liczne sklepy na parterze każdej z kamienic przyciągały klientów. Oglądamy widok z lat 30-tych XX wieku w kierunku ul. Grodzkiej – kościół św. Jakuba przesłaniała zabudowa otaczająca ciasnym kręgiem plac przykościelny. (MNS/A.Foto/15484) -
Nazwą Rynek Węglowy określano ongiś fragment ul. Grodzkiej pomiędzy ulicami Mariacką i Farną, wzdłuż kościoła św. Jakuba. Budynek z arkadowym prześwitem, tworzący narożnik z ul. Mariacką mieścił znaną gospodę „Trzy Kolumny”. To ujęcie sporządzono w końcu XIX w. (MNS/A.Foto/13889) -
Patrząc z Rynku Węglowego w stronę Zamku zwracano uwagę na charakterystyczne ukształtowanie zbiegu ulic Grodzkiej i Szewskiej. Ze względu na różnicę wysokości utworzono tu malowniczy placyk wydzielony dekoracyjną balustradą. Oto jak wyglądał ten rejon około 1925 roku. (MNS/A.Foto/15639) -
Idąc od strony Zamku w kierunku kościoła św. Jakuba, po prawej stronie przechodziło się obok wejścia na tzw. Dziedziniec Jana, gdzie od średniowiecza istniało schronisko dla biednych i bezdomnych, a także dla podróżnych i pielgrzymów. Pozująca do fotografii wykonanej w latach 20-tych, grupka dzieci stoi przed sklepem kolonialnym Artura Curdta. (MNS/A.Foto/15684) -
Po północnej stronie ratusza stał niegdyś kościół św. Mikołaja. Spalony w 1811 r. został rozebrany – tak powstał plac zwany Nowym Rynkiem. Pierzeję zachodnią tworzyła zabudowa ul. Panieńskiej. Po lewej stronie za szczytem ratusza widać fragment budynku giełdy. Większość budynków widocznych na fotografii z początku lat 90-tych XIX wieku, ustąpiła wkrótce miejsca nowej zabudowie. (MNS/A.Foto/15691) -
Zabudowa placu przy Bramie Portowej i pl. Zwycięstwa w 1936 r. Szeroką przestrzeń placów wypełnionych zielenią ograniczają wysokie kamienice. Dopiero od 1908 r. przewyższa je wieża kościoła Bugenhagena (obecnie kościół garnizonowy), naprzeciw którego w czasie I wojny światowej wzniesiono dzisiejszą świątynię p.w. Serca Jezusowego – ówczesny kościół garnizonowy. W tle wieżyczki budynku wypełniającego narożnik pomiędzy ulicami Krzywoustego i Wojska Polskiego. (MNS/A.Foto/15554) -
Zabudowa placu przy Bramie Portowej i pl. Zwycięstwa w 1936 r. Szeroką przestrzeń placów wypełnionych zielenią ograniczają wysokie kamienice. Dopiero od 1908 r. przewyższa je wieża kościoła Bugenhagena (obecnie kościół garnizonowy), naprzeciw którego w czasie I wojny światowej wzniesiono dzisiejszą świątynię p.w. Serca Jezusowego – ówczesny kościół garnizonowy. W tle wieżyczki budynku wypełniającego narożnik pomiędzy ulicami Krzywoustego i Wojska Polskiego. (MNS/A.Foto/15556) -
Zabudowa ulic z lat 80-tych XIX wieku, do których należy ul. Jagiełły, z kamienicami wzniesionymi w okresie 1890-93, przez wiele lat była silnie krytykowana za monotonię, brak indywidualności oraz za ciemne podwórka otoczone oficynami. Wygląd ulicy Jagiełły utrwalono na kliszy w początku XX wieku – w głębi widoczny jest gmach szkoły budowlanej przy pl. Kościuszki. (MNS/A.Foto/15693) -
Do ufundowanej w 1243 r. przez księżnę Annę klasztoru cysterek, położonego przed Bramą Panieńską – przy ul. Lazurowej, należał bezwieżowy kościół wzniesiony w połowie XIV w. Po likwidacji zakonu przekształcony w magazyn przetrwał jako jeden z budynków arsenału. Zdjęcie ukazuje jego wygląd z ostatnich lat istnienia budowli (1897 r.) – mimo licznych protestów rozebranego w 1904 roku. (MNS/A.Foto/5254) -
Kościół pod wezwaniem św. Jakuba wymieniony był już przez kronikarzy w 1187 r. W zachowanej do dziś formie pochodzi z końca XIV i początku XV w. Pierwotnie bazylikową świątynię przebudowano na kościół halowy, wznosząc wysoką wieżę ukończoną w 1503 r. Po zniszczeniach w 1659 i 1677 r. nie odtworzono wysmukłego hełmu. Podjęli się tego dopiero mieszczanie w 1892 r. Nie ukończoną jeszcze konstrukcję strącił huragan, niszcząc dach i sygnaturkę świątyni. Tę fotografię wykonano wkrótce po pamiętnej katastrofie z 12 lutego 1894 roku. (MNS/A.Foto/5153) -
Widok z 1927 r. na kościół św. Jakuba od strony prezbiterium. Sięgający 119 metrów hełm wieży i nową sygnaturkę wzniesiono jesienią 1894 r. Widoczny po lewej stronie budynek ukończony w 1901 r. stanowił fragment zabudowy otaczającej plac kościelny zarówno do strony ul. Sołtysiej jak i wzdłuż ul. Grodzkiej, zwanej w tej części Rynkiem Węglowym. (MNS/A.Foto/4886) -
Kościół św. Jakuba należał do najwyższych świątyń halowych w Niemczech. Fotografia sporządzona w 1934 r. pokazuje dawny wygląd wnętrza prezbiterium z bogatym wyposażeniem. Okazały ołtarz – dzieło Erharda Loefflera z lat 1709-1711 zdobił obraz „Zdjęcie z krzyża” malowany w 1826 r. w Rzymie przez E.H. Lengericha. Z początku XVIII w. pochodziła także 12-metrowej wysokości ambona. Ponad stallami ufundowanymi w 1714 r. wisiały portrety pastorów. (MNS/A.Foto/15415) -
Bogato dekorowane były także kaplice dostępne z naw bocznych kościoła św. Jakuba. Oto jeden z wielu przykładów – ozdobna krata zamykająca kaplicę chrzcielną z 1693 r. łączy mistrzowsko opracowane elementy snycerki, kowalstwa, malarstwa i rzeźby. (MNS/A.Foto/15413) -
Kościół pofranciszkański św. Jana – widok na prezbiterium. Franciszkanie przybyli do Szczecina w 1240 r. Gotycka, ceglana, bezwieżowa świątynia pochodzi z XIV wieku. Od czasów szwedzkich kościół pełnił rolę garnizonowego, przejmując w początku XIX w. również funkcję kościoła parafialnego po rozebranym kościele św. Mikołaja. Do 1862 r. do budynku przylegały od strony Odry zabudowania klasztorne przeznaczone na fundację dla ubogich. Po jej przeniesieniu na teren Nowego Miasta powstały tu typowe kamienice miejskie. Z powodu katastrofalnego stanu technicznego świątynię zamknięto w 1899 r. i dopiero w 1931 r. po latach dyskusji, w czasie których rozważano nawet możliwość rozbiórki, przystąpiono do jej odbudowy. Zdjęcie wykonano w okresie, gdy kościół wyłączony był z funkcji sakralnej. (MNS/A.Foto/4919) -
Kościół pofranciszkański św. Jana – widok na dekoracyjny szczyt elewacji zachodniej. Franciszkanie przybyli do Szczecina w 1240 r. Gotycka, ceglana, bezwieżowa świątynia pochodzi z XIV wieku. Od czasów szwedzkich kościół pełnił rolę garnizonowego, przejmując w początku XIX w. również funkcję kościoła parafialnego po rozebranym kościele św. Mikołaja. Do 1862 r. do budynku przylegały od strony Odry zabudowania klasztorne przeznaczone na fundację dla ubogich. Po jej przeniesieniu na teren Nowego Miasta powstały tu typowe kamienice miejskie. Z powodu katastrofalnego stanu technicznego świątynię zamknięto w 1899 r. i dopiero w 1931 r. po latach dyskusji, w czasie których rozważano nawet możliwość rozbiórki, przystąpiono do jej odbudowy. Zdjęcie wykonano w okresie, gdy kościół wyłączony był z funkcji sakralnej. (MNS/A.Foto/4920) -
Kościół pod wezwaniem św. Piotra i Pawła założył biskup Otto z Bambergu w czasie swej misji chrystianizacyjnej. Dzisiejsza forma pochodzi z początku XV w. Elewację zdobią ceramiczne główki charakterystyczne dla warsztatu mistrza Heinricha z Brunsbergu. Dopiero za czasów szwedzkich kościół włączony został w obręb umocnień miejskich, nadal jednak podlegały mu wsie podszczecińskie. Fotografia pochodzi z drugiego dziesięciolecia XX wieku. (MNS/A.Foto/15567) -
Wnętrze kościoła św. Piotra i Pawła po zniszczeniach w czasie oblężeń miasta w 1659 i 1677 r. zostało odbudowane już w 1679 r. Wykonano wówczas drewnianą kolebę sklepienia, ozdobioną w 1703 r. centralnie umieszczoną dekoracją malarską. W początku XIX wieku kościół używany był przez kilkanaście lat jako magazyn. Gruntowne remonty elewacji i wnętrza przeprowadzono ponownie w latach 90-tych XIX stulecia, w początku ubiegłego wieku i między 1912 a 1924 r. Fotografia przedstawia widok w stronę prezbiterium kościoła bezpośrednio po ukończeniu ostatnich prac konserwatorskich. (MNS/A.Foto/4951) -